Viết từ xứ đồng bắp - Cố quận

Mấy tuần rồi xứ đồng bắp khô hơn cánh đồng cỏ cháy của Lucky Lucke. Trời nóng hâm hấp vì ngoài sự khô hạn còn thêm độ ẩm trong không khí cao trên 90%. Để tránh cái nóng, mình thức sớm để đi làm. Y như các bác nông phu bên nhà.

Nói tới quê nhà lại nhớ đến chử "cố quận". Hồi nhỏ có lần đọc mấy bài của lão ngoan đồng Bùi Giáng thấy chử "cố quận". Tò mò đi tra tự điển Hán Việt thì thấy giải nghĩa là chốn xưa quê củ. Coi như tạm biết chứ chưa hề tâm ấn về "cố quận".

Chỉ từ ngày lìa xa chốn củ, lang thang trên đồng đất xứ người, ngoảnh đầu về hướng Tây của cái đại dương mênh mông Thái Bình Dương để hướng về Saigon lòng mới bắt đầu thấm thía thế nào là cố quận.

Cố quận giờ hàm nghĩa kỷ niệm về những thanh chắn - cột đèn trên cây cầu Saigon lổ chổ vết đạn. Cố quận củng bao dung nhửng lần say rượu ói ra mật xanh trên một vỉa hè nào đó. Cố quận mơ mộng theo nhửng vòng bánh xe đạp lăn dài dưới bóng râm con đường Duy Tân một thời thiếu niên đi theo nhửng bóng dáng tiểu thư yểu điệu cho đêm về xao xuyến giấc điệp. Cố quận còn là Sở Thú còn là bến Bạch Đằng với khô mực nướng, bò bía, nước ngọt mỏ-nát (lemonade) với bánh bích-quy dừa hay lừ-ư hột é, xirô đá nhận cùng ổi luộc lẻng kẻng. Cố quận của thời nhi đồng đi coi ciné phim cao bồi ở rạp Vĩnh Lợi rồi được cha cho đi uống nước mía Viễn Đông và ăn mấy miếng phá lấu gan mề ngay trên xe gắn máy Honda 67.

Khi mà tuổi đời của kiếp lưu vong đã dày hơn ngày xanh trên chốn củ, cố quận cứ trở về trong từng giây phút. Một thoáng đường quê nơi đồng bắp lại thấy ẩn hiện trong tâm tưởng bóng dáng một con đường quê nào đó ở Việt Nam. Bao nhiêu là giấc mơ. Cố quận hay là ta trong thời đã quá hiển hiện ngọt ngào. Đôi khi củng đầy lo âu cay đắng. Có những giấc mơ thấy bị mất cái xe đạp cà tàng rồi trong mơ lo âu như mất.. sồ hộ khẩu. Giấc mơ bị quản giáo đánh te tua. Giấc mơ thấy đi thăm nhửng ông bà trong trại cải tạo.

Nhửng chiếc thổ mộ từng đưa mình đi về Bình Hoà về Hốc Môn nay vẫn đưa mình ruổi rong trong miền quá khứ. Ba mươi năm sống trên xứ lạ quê người chợt thấy mừng vì mình vẫn còn là người Việt Nam và còn nặng chất "Việt Nam" hơn bao giờ hết...